بازی‌ ذهنی تمرکز را افزایش می‌دهد؟

نوع بازی و تاثیر آن بر برخی انتقال‌دهنده‌های عصبی مغز، در زوال شناختی نقش دارند

نتایج یک پژوهش جدید نشان می‌دهد انجام دادن برخی بازی‌های فکری ممکن است واقعا در کاهش سرعت زوال شناختی موثر باشد، اما این تاثیر به نوع بازی و نحوه‌ اثرگذاری آن بر انتقال‌دهنده‌های عصبی مغز بستگی دارد.

به گزارش سی‌ان‌ان، با اینکه بازی‌هایی مانند وردل (Wordle) یا جدول کلمات متقاطع محبوبیت زیادی پیدا کرده‌اند، شواهد علمی کافی وجود ندارد که نشان دهد این بازی‌ها خطر زوال عقل یا آلزایمر را کاهش می‌دهند. به بیان دیگر، چیزی که جدول کلمات و بازی‌های واژگانی واقعا به آن کمک می‌کنند، این است که شما را در همان بازی‌ها ماهرتر می‌کنند.

اما پژوهشی تازه‌ای که در مجله بازی‌های جدی جی‌ام‌آی‌آر (JMIR Serious Games) منتشر شد، یافته‌های جالبی ارائه می‌دهد. این مطالعه نشان می‌دهد بازی‌های فکری که تمرکز و سرعت پردازش را بهبود می‌دهند، مانند بازی‌ «دابل دسیژن» (Double Decision) یا «فریز فریم» (Freeze Frame) از مجموعه‌ برین اچ‌‌کیو (BrainHQ) می‌توانند باعث حفظ سطح ماده‌ای به نام استیل‌کولین (Acetylcholine) در مغز شوند.

استیل‌کولین یک انتقال‌دهنده‌ عصبی تحریک‌کننده است که مانند «کلید بیداری» عمل می‌کند و باعث می‌شود مغز هوشیارتر و متمرکزتر شود.

دکتر مایکل مرزنیچ، استاد بازنشسته‌ دانشگاه کالیفرنیا در سان‌فرانسیسکو و از بنیان‌گذاران شرکت پوسیت ساینس (Posit Science)، سازنده‌ برین اچ‌‌کیو، می‌گوید این نخستین مطالعه‌ انسانی است که نشان می‌دهد انجام دادن این نوع تمرین‌های مغزی می‌تواند فعالیت استیل‌کولین را در سراسر مغز افزایش دهند؛ تغییری شیمیایی که برای حفظ انعطاف‌پذیری مغز در دوران پیری حیاتی است.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

در این آزمایش بالینی، ۹۲ فرد سالم مسن از ایالت کبک به دو گروه تقسیم شدند و به مدت ۱۰ هفته، روزی ۳۰ دقیقه بازی‌های فکری انجام دادند. گروه کنترل بازی‌های ساده‌ای مانند سولیتر یا بازی تک‌نفره با ورق (Solitaire) و آجرچینی (Bricks Breaking Hex) را انجام دادند و گروه آزمایش با بازی‌های دابل دسیژن و فریز فریم کار کردند که با پیشرفت در هر مرحله، سخت‌تر می‌شدند.

در پایان دوره، نتایج پت‌اسکن‌ها نشان داد که در گروه دوم، فعالیت استیل‌کولین ۲.۳ درصد افزایش یافت؛ مقداری که تقریبا معادل جبران کاهش طبیعی ۲.۵ درصدی این ماده در هر دهه‌ از عمر است. این بهبود در نواحی مغزی مرتبط با حافظه و تصمیم‌گیری مشاهده شد.

در گروه کنترل هیچ تغییر قابل‌توجهی دیده نشد.

پژوهشگران می‌گویند این یافته‌ها نشان می‌دهد برخی بازی‌های خاص نه فقط در مهارت‌های محدود همان بازی موثرند، بلکه می‌توانند بر سلامت شیمیایی مغز هم تاثیر واقعی داشته باشند. 

البته دکتر ریچارد آیزاکسون، متخصص پیشگیری از بیماری‌های سیستم عصبی در فلوریدا، خاطرنشان می‌کند که برای پیشگیری از زوال عقل «هیچ قرص جادویی وجود ندارد»، اما ترکیبی از اقدام‌ها از جمله تغذیه سالم، خواب کافی، ورزش منظم و تحریک ذهنی می‌تواند موثر باشند.

او پیشنهاد می‌کند در کنار فعالیت‌هایی مانند یادگیری زبان جدید، نواختن ساز، یا کارهایی مانند رقص و عکاسی، این بازی‌ها هم بخشی از یک برنامه‌ درگیرسازی شناختی یا ورزش ذهن باشند. 

با وجود این نتایج امیدوارکننده، متخصصان تاکید می‌کنند که این پژوهش هنوز در مراحل ابتدایی است و میزان اثر کوچک هم محسوب می‌شود. بنابراین پیش از آنکه بتوان با اطمینان گفت که این نوع بازی‌های رایانه‌ای تولید استیل‌کولین را افزایش می‌دهند، این نتایج باید در پژوهش‌های بیشتری تکرار و تایید شوند.

بیشتر از علوم